Trauma
Trauma is een woord dat tegenwoordig veel gebruikt wordt en je overal tegen lijkt te komen. Wanneer je bij een traumatische ervaring geen grip meer hebt op de situatie, kan dit voor problemen zorgen. De ervaring wordt namelijk als losstaande delen in een onbewust deel van je brein opgeslagen. Triggers in het hier en nu kunnen een reactie vanuit het onbewuste oproepen die door onszelf of anderen kunnen worden ervaren als overdreven en/of niet gepast. Een hard geluid, een geur, een 'boos' gezicht kan allerlei lichamelijke sensaties veroorzaken en een overlevingsmechanisme in het brein in gang zetten. Gevoelens die gekoppeld zijn aan een traumatische ervaring in het verleden komen op alsof dit trauma hier en nu plaatsvindt. Omdat het als een losstaand deel omhoog komt, we slechts een deel hebben van een heel verhaal, kunnen we niet uitleggen wat er gebeurt. Met praten alleen kun je de gevolgen van een trauma niet oplossen. Daarvoor moeten we een laag dieper gaan, naar het onbewuste.
Het brein is een meester in overleven. De linkerhersenhelft zorgt in moeilijke situaties dat wij doorgaan met het normale leven. Ondanks de, soms vervelende, omstandigheden staan wij op uit bed, kleden ons aan, zorgen voor het gezin, komen onze verplichtingen na. Als kind/jongere volg je je ochtendroutine, ga je naar school, luister je zo goed mogelijk naar de instructies van de docent, ga je naar sport, eet je je avondeten.... We gaan door. Dit deel noemen we de "normale leven ik". De rechterhersenhelft herbergt de overlevingsmechanismen die we omschrijven als vechten, vluchten, bevriezen, onderwerpen en hechten. Deze delen van ons ik hebben elk hun eigen manier om te overleven en komen wisselend naar boven. Hoe onhandig of ongewenst het gedrag ook is dat hieruit kan voortkomen, het doel van het gedrag is altijd om te overleven. Vanuit die wetenschap is het mogelijk om voor al die delen, met hun soms lastige gedrag, compassie te voelen. Tegelijkertijd geeft dit ook ruimte om aan de slag te gaan met het lastige gedrag.
IFS
IFS staat voor 'Internal Family Systems' en ziet de verschillende delen die hierboven zijn beschreven als een interne familie. De verschillende delen werken ieder op hun eigen manier aan het behoud van ons bestaan. In de coaching wordt aandacht gegeven aan elk van de delen en wordt inzicht verkregen in waarom je bepaald gedrag laat zien in een bepaalde situatie. Wanneer je je bewust wordt dat je met spanning omgaat door altijd maar mee te gaan in de wens van een ander (onderwerpen), door bevestiging te zoeken bij de ander (hechten) of door in de verdediging te schieten (vechten) kun je meer begrip voor jezelf ontwikkelen. Vaak straffen wij onszelf nog het hardst door boos te worden dat wij op een bepaalde manier hebben gereageerd. Door dit los te laten, worden we al een stuk milder voor onszelf.
Brainspotting
Bij deze techniek fixeer je je focus op een specifiek punt in je gezichtsveld en doorloop je een proces van verwerking van onbewuste blokkades. Je lichaam geeft extern en intern aan waar dit punt zich bevindt. De sensaties die je ervaart wanneer je de focus op dit punt hebt liggen, ervaar je ergens in je lichaam en zijn gekoppeld aan een specifiek punt in je brein. (vandaar de naam 'Brainspotting') De techniek is bewezen effectief bij het behandelen van trauma en andere emotionele blokkades.
PBB (voortvloeiend uit NLP)
Positief Bekrachtigende Breintraining (PBB) is gebaseerd op een wetenschappelijke methode, de toegepaste gedragsanalyse, waarbij op een positieve manier het gedrag van mensen wordt beïnvloed. Het zorgt ervoor dat er meer gewenst gedrag en minder ongewenst gedrag is. Al vanaf jonge leeftijd leren wij onszelf diverse handelingen en strategieën aan. Gedrag raakt geautomatiseerd (denk aan lopen, fietsen, veters strikken, reacties op diverse situaties van sociale situaties tot praktische situaties en meer). Automatische (onbewuste) reacties zijn niet altijd de reacties die we willen of die goed voor ons zijn. Het afleren hiervan gaat een stuk lastiger dan ons bewuste gedrag. Bewust gedrag, het zegt het al, is gedrag waar we bewust voor kiezen en dus ook bewust voor kunnen kiezen om het niet te doen. De reactietijd van onbewust gedrag is echter vele malen sneller en op het moment dat we bewust een keus kunnen maken, zijn we onbewust al in actie gekomen
Bij PBB train je jouw brein om goed om te gaan met moeilijke omstandigheden. Ongewenste negatieve associaties die je hebt ontwikkeld (bv alle honden zijn eng/gevaarlijk en daar moet ik voor wegrennen) worden vervangen door nieuwe positieve associaties. Ongewenst gedrag wordt vervangen door gewenst gedrag.
Verschillende problemen vragen verschillende technieken. Stoppen met piekeren of het krijgen en houden van een fijn gevoel, het verminderen van spanning of stress gekoppeld aan een situatie in de toekomst of het verleden zijn een aantal voorbeelden waarbij je technieken leert die je bewust kunt toepassen. De manier waarop je denkt over situaties, over mensen, over jezelf, je verleden, de toekomst etc., is van grote invloed op hoe je je voelt en wat je vervolgens doet. Je hebt hierover controle. Met PBB leer je snel gedachten en gevoelens herkennen die je niet helpen en dit om te keren.
Onbewust gedrag kun je niet veranderen vanuit het bewuste brein. Daarom wordt er bij PBB ook gebruik gemaakt van hypnose. Hypnose is niets anders dan een staat van diepe ontspanning, waarbij je nog helemaal bewust bent van wat er gebeurt. Je blijft zelf de controle houden, er kan niets gebeuren wat je zelf niet wil. Vanuit hypnose staat het onbewuste brein open voor suggesties en kun je patronen die je niet hebben geholpen, of die vroeger wel nuttig waren maar nu niet meer, veranderen zodat ze wel in jouw voordeel gaan werken.
Op www.breinvrijheid.nl kun je meer lezen over Positief Bekrachtigende Breintraining.